Polikistik Over Sendromu
Polikistik Over Sendromu
sebepleri ve tedavileri.
10 kadından birinde görülebilen yaygın bir yumurtlama problemidir. İnsülin seviyelerinin artmasına bağlı olarak meydana gelen hormonal düzensizlikler sonucu şeker metabolizmasında bozukluklar ve yumurtlama problemleri neticesinde, infertiliteye (kısırlığa) neden olabilen ciddi bir hastalıktır.
Polikistik Over Sendromu’nun Belirtileri Nelerdir?
Düzensiz adet görme veya hiç adet görmeme, yüzde ve vücutta tüylenme artışı, sivilce problemi, akantosiz nigrikans (ensede, kollarda, göğüslerde ve bacak arasındaki kıvrımlı yerlerde renk değişikliği) saç dökülmesi, şişmanlık gibi şikayetler, polikistik over sendromunun belirtileri arasındadır.Ultrasonda artmış sayıda küçük folikül kistlerine (6-10 mm. büyüklüğünde polikistik görünümlü yumurtalıklar) yani çok sayıda küçük yumurtaya rastlanır. Bu görünüm normal üreme çağında olan kadınların %20’sinde de gözlenebilir.
Polikistik over sendromunun en önemli belirtilerinden biri de kanda artmış olan insülin düzeyleri ve buna bağlı gelişen insulin direnci ve artmış açlık kan insulin seviyesidir. Hastalık erkeklik hormonlarında da yüksekliğe sebep olur. Yüksek seviyedeki androjen hormonları (erkeklik hormonları) beyinde yumurtalıkların görevini kontrol eden merkezin durumunu bozarak kısırlığa sebep olabilmektedir.
Tedavide, androjen üretimini düzenlemek amacıyla doğum kontrol hapları kullanılabilir. Böylece adet döngüsünün düzenli olması sağlanır. Aşırı tüylenmeyi azaltabilmek amacı ile siproteron asetat, flutamid, finasterid gibi ilaçlar verilmektedir. Bir tür diyabet ilacı olan metformin androjen üretimini azaltmak ile beraber, yumurtlama üzerinde olumlu etkileri olması sebebiyle tedavide kullanılabilmektedir.
Bazı vakalarda, kistlerin cerrahi yöntemle alınması gerekir. Ancak polikistik over ameliyatı, ilaç veya diğer tedavi yöntemlerinin işe yaramadığı durumlarda tercih edilir. Polikistik over operasyonu oldukça basit bir ameliyattır. Ancak her operasyonda olabileceği gibi komplikasyonlar oluşabilir. Zarar verebilme potansiyeli nedeniyle cerrahi tedaviler, sadece çok dirençli oldularda tercih edilmelidir.
Hamilelik isteniyor ise uygun tedavilere erken dönemlerde başlamak gerekmektedir.
Polikistik over sendromlu hastalar her ay yumurtlayamadığı için (kronik anovulasyon) endometrium (rahmin iç tabakası) sürekli östrojen hormonuna maruz kalır ve bu da endometrium kanseri olasılığının artmasına sebep olur. Tedavinin bir diğer amacı da bu kanser riskini önlemektir. Dolayısıyla polikistik over sendromlu hastaların adet düzensizliği yaşayan grubunun doktor kontrolünde belli aralıklarla adet görmesi sağlanmalıdır.
Çocuk yapmak isteyen hastalarda, yumurtlamanın uyarılmasına yardımcı olan ilaçlar kullanılmaktadır. Daha çok klomifen sitrat ile başlanıp istenilen cevabın alınamaması halinde daha etkili olan ilaçlara geçilmektedir.
Bütün tedavi teknikleri ile hala hamilelik sağlanamayan hastalarda ise tüp bebek yöntemine başvurulur.
Polikistik over sendromunun en önemli belirtilerinden biri de kanda artmış olan insülin düzeyleri ve buna bağlı gelişen insulin direnci ve artmış açlık kan insulin seviyesidir. Hastalık erkeklik hormonlarında da yüksekliğe sebep olur. Yüksek seviyedeki androjen hormonları (erkeklik hormonları) beyinde yumurtalıkların görevini kontrol eden merkezin durumunu bozarak kısırlığa sebep olabilmektedir.
Polikistik Over Sendromu’nun Nedenleri
Polikistik over sendromunun nedeni net olarak bilinmemekle birlikte genetik bir yönünün olduğu tespit edilmiştir. Hastalığı yaşayan kadınların akrabalarında (hem erkek hem kadın olmak üzere) şeker hastalığı, şişmanlık, yükselmiş kan yağları, yüksek tansiyon ve infertilite ve ayrıca aşırı tüylenme ve düzensiz adet şikayetleri gözlemlenmiştir. Hastalığın başlangıcı genellikle ergenlik çağında olur. Bunun nedeni ise hormonal sistemin ergenlik çağında aktifleşmeye başlamasıdır. Günümüzde polikistik over sendromunun sıklığı artış göstermektedir.Polikistik Over Sendromu Tedavisi
Polikistik over sendromu tedavisinde ilk adım, eğer fazla kilo varsa kilo vermektir. Hastanın sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanması ve düzenli egzersiz yapması başarılı bir tedavi için önemlidir. Kilolu hastalarda, diyet ve egzersizle beraber ideal kilonun sağlanması yumurtlama fonksiyonlarının düzenlenmesini sağlayabilir. Bu sayede adet düzeni normale dönebilir ve hamilelik şansı artar.Tedavide, androjen üretimini düzenlemek amacıyla doğum kontrol hapları kullanılabilir. Böylece adet döngüsünün düzenli olması sağlanır. Aşırı tüylenmeyi azaltabilmek amacı ile siproteron asetat, flutamid, finasterid gibi ilaçlar verilmektedir. Bir tür diyabet ilacı olan metformin androjen üretimini azaltmak ile beraber, yumurtlama üzerinde olumlu etkileri olması sebebiyle tedavide kullanılabilmektedir.
Bazı vakalarda, kistlerin cerrahi yöntemle alınması gerekir. Ancak polikistik over ameliyatı, ilaç veya diğer tedavi yöntemlerinin işe yaramadığı durumlarda tercih edilir. Polikistik over operasyonu oldukça basit bir ameliyattır. Ancak her operasyonda olabileceği gibi komplikasyonlar oluşabilir. Zarar verebilme potansiyeli nedeniyle cerrahi tedaviler, sadece çok dirençli oldularda tercih edilmelidir.
Hamilelik isteniyor ise uygun tedavilere erken dönemlerde başlamak gerekmektedir.
Polikistik over sendromlu hastalar her ay yumurtlayamadığı için (kronik anovulasyon) endometrium (rahmin iç tabakası) sürekli östrojen hormonuna maruz kalır ve bu da endometrium kanseri olasılığının artmasına sebep olur. Tedavinin bir diğer amacı da bu kanser riskini önlemektir. Dolayısıyla polikistik over sendromlu hastaların adet düzensizliği yaşayan grubunun doktor kontrolünde belli aralıklarla adet görmesi sağlanmalıdır.
Çocuk yapmak isteyen hastalarda, yumurtlamanın uyarılmasına yardımcı olan ilaçlar kullanılmaktadır. Daha çok klomifen sitrat ile başlanıp istenilen cevabın alınamaması halinde daha etkili olan ilaçlara geçilmektedir.
Bütün tedavi teknikleri ile hala hamilelik sağlanamayan hastalarda ise tüp bebek yöntemine başvurulur.
